Van links naar rechts, paars of groen, ook in games heb je er soms mee te doen.
Afgelopen week was het weer eens “popcorn time” met de politiek. Entertainment van jewelste was het in de tweede kamer, omtrend de “Omtzigt: functie elders” lek, het consequent liegen slecht functionerende geheugen van Rutte, en de hele bühne van toneelspelers en oproerkraaiers. Echter heeft de popcorn een beetje een vieze bijsmaak, want als je er even goed bij stilstaat, gaat het allemaal om mensen die ons land besturen en beslissingen maken voor ons, het gepeupel volk. Hoe zit het eigenlijk met politiek in games? Komt dat eigenlijk wel voor? Nou en of! Wellicht zou menig politicus er goed aan doen eens zo’n game met “politieke spelletjes” te spelen.
Politiek, Schmolitiek
Als ik ergens geen fan van ben is het wel politiek. Ik houd al helemaal niet van al die politieke spelletjes die politici spelen. Alleen vind ik het wel wijs dat je er wat vanaf weet alvorens je naar de stembus gaat. Ook vind ik wel dat het helpt als je een beetje weet wat er speelt. Ik als zzp’er ben een kleine ondernemer. Bovendien hoor ik tot wat men kan noemen de “middenklasse”, met mijn gezin en twee kinderen. Het zijn beiden posities die niet het allerbeste gerepresenteerd worden in de tweede kamer. Het is wel belangrijk dat je voor jezelf opkomt, maar dat lukt alleen maar als je wel weet wat er gaande is. Op tijd een petitie tekenen, dat voelt meestal uiteindelijk als het enige dat ik tegen iets kan doen. Maar die dingen werken wel, wanneer genoeg mensen zich verenigen. Stemmen helpt natuurlijk ook, al lijkt het vaak niks uit te maken.
Erg positief ben ik dus niet over de (huidige) politiek. Nu is het ook niet makkelijk om politicus te zijn. Zodra je daar in die banken plaatsneemt, wordt al snel alles een “ver van je bed show”. Dit had ik zelf ook met mijn oude werk. Eerst werkte ik actief op de werkvloer jarenlang, waarna ik een kantoorfunctie kreeg. Al binnen 2 jaar waren er dermate veel dingen veranderd qua personeel, werkwijze en visie dat het lastig was voor mij om in te schatten hoe de werksituatie echt zat. Deze inzichtelijke “gap” kreeg ik alleen gedicht door zo nu en dan eens mee te doen en echt veel te communiceren met mijn collega’s. Wil je een functie waarin je beslissingen neemt voor anderen een beetje fatsoenlijk uitvoeren, dan vergt dat meer inspanning dan dat er in je functieomschrijving staat. Niet gek daarom dat Omtzigt overspannen is geraakt. Hij doet zijn werk als politicus namelijk (volgens Rutte waarschijnlijk “te”) goed.
Role Playing Politicus
Nu heb je als politicus ook te maken met de spreuk “hoge bomen vangen veel wind”. Het maakt niet uit hoe goed je intenties en beslissingen zijn, altijd zullen er mensen, groepen en collega’s kritiek op je hebben. In sommige games laten ze dit aspect ook goed naar voren komen. Vooral bij games van BioWare word je vaak geconfronteerd met moeilijke keuzes, waarbij geen enkele optie ideaal is. Maar er moet wel een knoop worden doorgehakt, anders is het nog veel erger. De “lesser evil” keuze moet je dan maar maken. Je komt dan ook in aanraking met de uitgekauwde “with great power comes great responsibility”. Dit geldt niet alleen voor fictieve super-powers, maar voor alle vormen van macht en kracht. Hier mogen wel wat meer politici zich van bewust zijn.
Bij menig (goeie) RPG leer je als burgerlulletje ook een beetje hoe het is om idioot zware verantwoordelijkheden te dragen. Zo heb je bij Dragon Age Origins (deeltje 1) al meteen vanaf het begin te maken met behoorlijk pittige politieke situaties. De elfen worden gediscrimineerd, de dwergen hebben familie-vetes en de magiërs zijn eigenlijk allemaal onderdrukte gevangenen. Deze dingen zijn soms wel erg cliché en overdreven aangedikt. Maar de characters, beslissingen en problemen waarmee je te maken krijgt voelen wel erg echt. Wanneer jij moet beslissen wat er met de magiërs gebeurd, of wie er verbannen of geëxecuteerd moet worden, zit je toch vaak in de rats. Vooral bij de expansion Awakenings, waarin je een arl (lord/landheer) bent, voel je je echt verantwoordelijk voor iedereen.
Diplomatieke Dilemma’s
Met veel van die belangrijke “knoop doorhak” beslissingen, zowel in het echt als in games, weet je nooit helemaal zeker of je wel echt de juiste keuze hebt gemaakt. Vaak lopen dingen anders dan gepland en voorzien. Soms backfired iets of loopt iets totaal anders. Bij de Mass Effect trilogie merk je dit over alledrie de games verspreid ook goed. Kies je ervoor om de rattige Udina counsilor te maken in plaats van je mentor/vriend Anderson (die er totaal geen zin in heeft), dan komt je dat zuur te staan in de latere games. Wanneer dit soort momenten goed zijn uitgewerkt in een game, leer je er ook echt levenslessen mee om in het echte leven toe te passen.
Toch doet niet elke game dit even goed. Zo goed als dat Mass Effect en Dragon Age het met veel keuzes laten uitpakken, sommige pakken onlogisch uit. Het kan ook niet allemaal 100% super zijn, al komt Life is Strange (1) wel in de buurt. Naast het sterke schrijfwerk in Life is Strange, heb je dat je de tijd terug kunt draaien, waarmee je uiteindelijk leert dat er niet zoiets bestaat als een 100% full-on happy eind. Er zal altijd nare shit gebeuren. In Life is Strange 2, ook een goeie game, had ik wel beduidend meer kritiek. Daar draait alles om de relatie met je broertje, maar hier vond ik de keuzes en gevolgen soms onlogisch. Maar wie weet gedroeg ik mij meer als een lul dan ik zelf dacht. Komt in het echt ook weleens voor.
Tot Slot
Uiteindelijk doen games als Dragon Age, Mass Effect, Life is Strange en vele andere titels jou leren omgaan met verantwoordelijkheid. Een belangrijk element die bij volwassen zijn hoort. Ik blijf het daarom ook zo frapant vinden dat er zo ontzettend veel mensen zijn van 30, 40 of zelfs 50+, die vrijwel nooit zichzelf ergens voor verantwoordelijk zien. Het ligt nooit aan hen, zij kunnen er zelf allemaal niks aan doen etc. En dan kom ik bij mijn eigen patstelling: Ik kan Rutte en de VVD wel de schuld geven van alle negatieve dingen die mij overkomen. Soms betrap ik mezelf op die gedachtes. Maar zijn zij echt persoonlijk tegen mij? Kan ik er iets aan doen, naast niet op die liegende lul premier stemmen? Eigenlijk niet.
Beter kan ik meebuigen, het niet persoonlijk opvatten en verder gaan met ondernemen. Maar tevens vind ik ook weer wel dat je voor jezelf moet opkomen. Ook al is het momenteel vrij bar en boos met de politiek in Nederland, opgeven moeten we niet doen. En als je ook echt iets erg goed leert in games, is het wel niet opgeven en voor jezelf opkomen. Ik raad daarom aan elke zich machteloos voelende mopperkont thuis om eens Dark Souls te spelen. En alle politici en kamerleden behalve een enkeling zoals Omtzigt: grow the fuck up en neem eens verantwoordelijkheid. Kap met die politieke spelletjes, en speel eens een game zoals Dragon Age. Hopelijk leer je ervan. En dan nog 1 ding: liegen pakt in games vaak heel negatief uit*…
*Een slecht geheugen hebben trouwens ook.